10. Pessimisme

Pessimisme is een stiekem patroon … het kan heel moeilijk zijn om het op te merken als je er zelf inzit (vooral als een pessimist wordt omringd door andere pessimisten).

Maar vandaag zullen we het hebben over hoe de verborgen gezondheidsvoordelen van het zien van een halfvol glas in plaats van een halfleeg glas.

Als je een pessimist bent, dan ben je het waarschijnlijk zat om mensen te horen zeggen: ‘bekijk het van de zonnige kant, zie het glas half vol, of gebruik de kracht van positief denken’. Je hebt misschien zelfs eerder geprobeerd om die dingen te doen, maar dat is niet gelukt en je gaat ervan uit dat je gewoon een negatief persoon bent.

Drie dingen hierover:

1. Onderzoek toont duidelijk aan dat een pessimistische kijk op de pijn een directe negatieve invloed heeft

2. De kracht van positief denken is niet alleen een irritante slogan – omdat onderzoek ook aantoont dat het verschuiven van je kijk op optimisme een echte, meetbare impact op je lichaam heeft

3. Iedereen – zelfs jij – kan zijn denkpatronen veranderen met de juiste hulpmiddelen, tijd, moeite en toewijding. Dus als je je identificeert als een pessimist, is het in jouw belang voor ons om hieraan te werken.

De feiten:

Pessimisme kan op drie manieren schadelijk zijn voor chronische pijn:

Ten eerste, en het meest duidelijk, activeren negatieve denkpatronen de pijncentra van je hersenen. Of de gedachten nu over pijn gaan, je baas, je partner of hoeveel werk je moet doen, ze houden de hersenen in een constante staat van stress en alertheid. Dat wil niet zeggen dat je nooit negatieve gedachten mag hebben … maar wanneer je in een negatieve spiraal aan denkpatronen zit, veroorzaakt dat een reactie van ‘pijngerelateerde hotspots’, zoals de amygdala. En als je gefocust bent op wat er 90% van de tijd misgaat, is dat veel onnodige amygdala-activering.

Ten tweede kan een pessimistisch perspectief elke behandeling blokkeren en het natuurlijke vermogen van je lichaam om zichzelf te genezen remmen. Studies hebben dit fenomeen duidelijk aangetoond, waarbij negatieve verwachtingen of een behandeling zal werken of niet ervoor zorgt dat je hersenen de pijn kunnen verdubbelen. Niet alleen activeren deze negatieve verwachtingen de pijncentra van je hersenen, ze zorgen er ook voor dat de hersenen de voordelen mislopen van positieve verwachtingen, waarvan is aangetoond dat ze de hersengebieden activeren die verband houden met pijnverlichting.

Een samenvatting van een onderzoek , uitgevoerd in Oxford in 2011, luidt: ‘Een onderzoek naar de beeldvorming van de hersenen heeft aangetoond dat slechte verwachtingen van de behandeling het effect van een pijnstillend medicijn teniet kunnen doen. De positieve verwachtingen van de behandeling verdubbelden daarentegen het natuurlijke fysiologische of biochemische effect van het opioïde medicijn bij de gezonde vrijwilligers in het onderzoek. ‘

Ten slotte wordt een pessimistische kijk meestal gekoppeld aan nutteloze coping-strategieën. Een studie uit 2012 van de Universiteit van Malaga toonde aan dat patiënten met een optimistische instelling meer geneigd zijn tot actieve copingstrategieën, die gericht zijn op het proberen de pijn of functie te beheersen ondanks de pijn. Ongeacht de pijnconditie, worden dit soort copingstrategieën geassocieerd met lagere niveaus van pijn, angst, depressie, stoornissen en hogere niveaus van functioneren. Aan de andere kant toonde het aan dat een pessimistische opstelling patiënten zou leiden naar meer passieve coping-strategieën, zoals rust en vermijding. Deze zijn gerelateerd aan hogere niveaus van pijn, angst, depressie, stoornissen en lage niveaus van functioneren.

Kortom, een pessimistische instelling kan ertoe leiden dat je hersenen hun pijncentra actief houden, waardoor ze regelmatig pijn verergeren. En tot overmaat van ramp kan het alle pogingen die je doet om controle over de pijn te krijgen, dwarsbomen en je leiden naar een passieve coping-strategie van overgave, die op zijn beurt negatieve gedachten als ‘ik ben hulpeloos als het gaat om deze pijn’ voedt en ‘niets dat ik doe zal ooit werken.’

Hopelijk duwt deze informatie je op dit moment niet in een pessimistische spiraal, want er is goed nieuws. Onderzoekers geloven dat optimisme niet een geschenk is dat alleen aan sommigen van ons wordt geschonken – het is een vaardigheid die met oefening kan worden geleerd en aangescherpt. Cognitieve reframing-oefeningen, die je verder in het programma kunt vinden, zijn een essentieel hulpmiddel in dit proces.

Ondertussen zijn er kleine stappen die je kunt nemen om je hersenen ‘optimistisch’ te maken. Probeer een ‘fake it until you become it’ aanpak. Creëer een dagelijkse gewoonte die je dwingt om je dag te beginnen met een paar positieve gedachten. Maak een lijst van drie dingen waar je dankbaar voor bent, zeg drie leuke dingen over jezelf in de spiegel. In het begin kan het lastig zijn, omdat je misschien niet echt gelooft wat je zegt. Maar met herhaling en doorzettingsvermogen zullen de hersenen deze nieuwe positieve gedachten na verloop van tijd gaan geloven.