Laten we het hebben over iets wat we nog niet al te veel hebben besproken: je persoonlijkheid.
Er zijn een paar belangrijke persoonlijkheidskenmerken die het alarmsysteem van je lichaam in een ‘verhoogde staat van alarm’ kunnen houden.
Een van de meest voorkomende? Perfectionisme.
Hoewel een ‘perfectionist’ uiteraard zijn positieve kanten heeft, is het gewicht van perfectie een zware last om te dragen.
En wanneer je werkt vanuit de overtuiging dat alles wat je doet perfect moet zijn, verandert dit feitelijk de manier waarop je hersenen informatie verwerken.
Een perfectionist is iemand die zich aan overdreven hoge normen houdt. En in de wereld van vandaag is perfectionisme een gewaardeerde eigenschap, vooral op de werkplek. Perfectionisten presteren over het algemeen goed en zijn zeer geliefd.
Als je een perfectionist bent, heb je geen probleem om hard te werken om geweldige dingen te bereiken, maar zelfs als je ze bereikt, denk je na over wat je beter of sneller had kunnen doen. Je bent nooit tevreden of voldaan, je gaat altijd rechtstreeks van een grote prestatie naar de volgende. Je vindt het misschien moeilijk om stil te zitten en ervaart meestal een verhoogd gevoel van urgentie, waardoor mensen je ‘hongerig’, ambitieus of gedreven kunnen noemen.
Een perfectionist is de droom van elke werkgever – een onvermoeibare werknemer die consequent beter presteert dan zijn collega’s.
Als je een perfectionist bent, heb je het waarschijnlijk nog nooit als een probleem beschouwd … het is gewoon de manier waarop je dingen doet. En hoewel het helemaal oké is dat je hoge normen voor jezelf hebt, is het ook van cruciaal belang dat je begrijpt hoe perfectionisme zich in je lichaam kan manifesteren, en stappen moet nemen om ervoor te zorgen dat je de juiste balans voor je gezondheid vindt.
Perfectionisme ontwikkelt zich bij iedereen anders, maar het komt eigenlijk vrij vaak voor bij mensen die tijdens hun jeugdjaren veel stress hebben doorstaan. Dat komt omdat perfectionisme een soort overlevingsmechanisme kan zijn. Als een kind dat veel chaos om je heen ziet gebeuren, wil je ervoor zorgen dat je niet bijdraagt aan de stress van iedereen, zodat je veel druk voelt om dingen goed te doen, zodat niemand zich zorgen over je hoeft te maken. Naarmate je ouder wordt, begin je te begrijpen dat het niet nodig is om perfect te zijn om geliefd of bemind te worden. Maar de gewoonte om jezelf aan die normen te houden, blijft hoe dan ook bestaan.
Veel perfectionisten leven in een constante staat van urgentie en spanning, waarbij de eisen die zij aan zichzelf stellen hun capaciteit om ze uit te voeren overtreffen. Dit kan allerlei reacties in zowel de geest als het lichaam veroorzaken … angstgevoelens kunnen stresshormonen vrijgeven, je hartslag verhogen en je zenuwstelsel in vecht- of vluchtmodus brengen. Als er pijn optreedt terwijl je deze angst voelt, is je lichaam niet goed uitgerust om hiermee om te gaan. In feite wordt de pijn gemaakt om je te dwingen om te vertragen en een pauze te nemen.
In meer ernstige gevallen kan perfectionisme het lichaam in een staat van bijna constante angst brengen, wat daadwerkelijk pijnsignalen kan veroorzaken, waardoor je pijn kunt voelen, zelfs als er geen fysieke weefselschade is.
Wanneer je in een toestand van verhoogde stress en angst verkeert, is het ook gemakkelijk om enkele van de meest effectieve hulpmiddelen van het lichaam voor genezing te missen. Vreugde, spel, ontspanning, spontaniteit, acceptatie van het huidige moment en dankbaarheid hebben allemaal de mogelijkheid om pijnremmende chemicaliën in het lichaam vrij te geven. Toch zijn deze activiteiten veel minder gebruikelijk in het leven van de perfectionist. En in sommige gevallen worden ze zelfs als gezien een onproductieve verspilling van tijd.
Dus aan de ene kant hebben perfectionisten een surplus aan angstige, pijnversterkende ervaringen. En aan de andere kant hebben ze een tekort aan kalmerende, pijnstillende ervaringen. In dat licht lijkt het niet zo verwonderlijk dat studies hebben aangetoond dat perfectionisten het veel moeilijker hebben om met chronische pijn om te gaan.
Laten we eens kijken naar enkele veel voorkomende valkuilen waar perfectionisten in vallen die kunnen voorkomen dat ze beter worden. Als dit jou bekend in de oren klinkt, maak je er dan niet druk over.
Het is eigenlijk een goede zaak, omdat het betekent dat we iets hebben om aan te werken, en we kunnen zien of het aanbrengen van veranderingen in dit gebied ook veranderingen in je pijnklachten veroorzaakt.
Valkuilen
De eerste valkuil is “alles of niets denken.” De perfectionist heeft de neiging om te geloven dat iets op de juiste manier moet worden gedaan, of helemaal niet moet worden gedaan. Ben je ooit de hele nacht wakker gebleven om een project tot je kwaliteitsnormen te voltooien? Het hele huis grondig schoongemaakt alleen omdat een paar vrienden langskwamen? Of misschien ben je het type perfectionist die altijd extra werk aanneemt omdat ze niet geloven dat het werk goed genoeg door anderen wordt gedaan. Je bent ontevreden over de kwaliteit van het werk dat je team levert, of de manier waarop je partner de afwas doet, en dus neem jij het maar over. En na verloop van tijd bieden anderen hun hulp niet meer aan, omdat ze weten dat jij het uiteindelijk toch zelf doet.
Een veel voorkomend nadeel hiervan is dat je jezelf overbelast tot het punt waarop je geen tijd of energie hebt voor zelfzorg.
De perfectionist ziet bij ernstige pijn twee opties: rusten en niet aan zijn verplichtingen voldoen, of iets doen dat hem helpt te functioneren op volle capaciteit door de pijn te laten knallen, zoals een pil. En met de druk om altijd 100% te blijven werken, is het gemakkelijk voor een snelle pil om een gevaarlijke gewoonte te worden.
En ten slotte hebben perfectionisten vanwege dit alles-of-niets gedachtepatroon ook moeite om hun herstel te stimuleren. Ze houden niet van trage vooruitgang en kunnen gefrustreerd raken als ze niet voldoen aan hun eigen verwachtingen van een snel herstel. Dit zal ofwel ertoe leiden dat ze het volledig opgeven, gefrustreerd dat hun inspanningen niet snel genoeg vruchten hebben afgeworpen, of teruggaan naar wat zij een “acceptabel activiteitenniveau” vinden dat veel te snel door hun lichaam kan worden overgenomen.
Dus – wat kan een perfectionist met chronische pijn doen?
De eerste stap is, zoals altijd, een eenvoudig bewustzijn. Alleen al het opmerken van de donkere kanten van perfectionisme kan vaak helpen om ze te verzachten.
De tweede stap is het vinden van een evenwicht. Je kunt de negatieve kanten van het perfectionisme niet echt wegwerken terwijl je deze onbereikbare normen voor jezelf vasthoudt. Om de nadelen te compenseren, moet je bereid zijn jezelf een pauze te gunnen. Je bedrijf zal waarschijnlijk niet failliet gaan als je een dag per week om 17.00 uur vertrekt. En je familie valt waarschijnlijk niet uit elkaar als je ’s ochtends tien minuten nodig hebt om bv. te mediteren. Je maakt je misschien zorgen dat het schip gewoon niet zonder jou kan varen .. maar probeer jezelf kleine pauzes te geven, anderen toe te staan op hun eigen manier de dingen draaiende kunnen houden.
Op deze manier werken aan perfectionisme betekent niet dat je zelfingenomen of lui moet worden. Het gaat er gewoon om jezelf vast te houden aan een standaard waaraan je bv een vriend zou houden. Een vriendelijkere, meer vergevingsgezinde norm die je zenuwstelsel ontspannen kan houden en je tijd geeft om naar je lichaam te luisteren.
80% is dikwijls ook goed genoeg.
Dr. J. Kuttner over de relatie tussen perfectionisme en chronische pijn
Getuigenissen van perfectionisten @TEDx
EXTRA:
Geleide meditatie (angst en perfectionisme): Engelstalig